Stephanie is een operatieassistent in opleiding bij het Academisch Universitair Medisch Centrum (AUMC). Momenteel zit zij in haar derde studiejaar. Voorafgaand aan haar besluit om de opleiding tot operatieassistent te volgen, werkte ze 20 jaar als tandartsassistente. Hoewel ze al geruime tijd op zoek was naar een nieuwe uitdaging werd haar interesse voor het werken op een operatiekamer pas na haar eigen operatie gewekt.
Na haar operatie zocht zij informatie op over het beroep operatieassistent. Stephanie ontdekte dat de MBO-4 opleiding tot tandartsassistente voldeed aan de vooropleidingseisen voor de opleiding tot operatieassistent. Goed voorbereid solliciteerde ze met succes voor een opleidingsplaats bij het AUMC, een ziekenhuis dat ontstond uit de fusie van twee locaties: AMC en VU Amsterdam, met in totaal 44 operatiekamers.
Indrukwekkende situaties
Nu, in haar derde leerjaar van de CZO-opleiding, blikt Stephanie tijdens dit interview regelmatig terug op momenten die indruk hebben gemaakt. Haar eerste kennismaking met de operatiekamer, bij een 2 daagse stage tijdens de Beroeps Voorbereidende Periode (BVP), bracht gelijk zo’n indrukwekkend moment.
Ze mocht o.a. meekijken bij een keizersnede van een tweeling die slechts 23 weken oud waren. Ze herinnert zich de emoties die ze tijdens die ervaring voelde, van spanning tot opluchting. “Ik was zo bezig met de operatie en of het allemaal wel goed zou aflopen dat ik tranen in mijn ogen kreeg toen ik merkte dat het goed ging.” De werkbegeleiders hebben haar tijdens deze operatie de ruimte geboden om te kijken naar wat er allemaal gebeurde.
Voordat Stephanie aan de opleiding begon, had zij zich een bepaald beeld van het werk gevormd. Sommige van deze verwachtingen bleken te kloppen. Zo had ze bijvoorbeeld verwacht dat een operatieassistent veel indrukwekkende situaties zou meemaken. Als persoon moet je echt van actie houden. Ook had ze ingeschat dat de combinatie werken en de opleiding veel vergt. Er wordt een grote mate van toewijding verwacht, als operatieassistent ben je immers met mensenlevens bezig.
Uitval studenten
Ze merkt op dat veel studenten afhaken tijdens hun opleiding. Het vergt stevige mentale weerbaarheid. Voor sommigen is het moeilijk om kritiek van werkbegeleiders en operateurs te ontvangen. Op een operatiekamer is de communicatie regelmatig “direct” ofwel kort en krachtig.
Maar er zijn ook veel positieve ervaringen, zoals onlangs tijdens een leveroperatie. Het was een uitdagende ingreep die Stephanie nog niet eerder had uitgevoerd. Het vertrouwen van haar werkbegeleiders was helpend. “Je kunt dit,” zeiden ze en stonden stand-by voor directe hulp. Dat gaf echt een boost aan haar vertrouwen en hielp om met meer zekerheid te werken.

Hoge verwachtingen
Een ervaring die haar ook is bijgebleven, deed zich voor tijdens een dag op de KNO. Bij een kind werden de keelamandelen verwijderd. Tijdens deze operatie kreeg het kind een verkramping van de spieren rondom de luchtpijp waardoor deze dichtgedrukt werd (bronchospasme). Het was ontzettend spannend, maar uiteindelijk slaagde het team erin om het kind weer te laten ademen. Dat was een enorme opluchting voor haar.
De combinatie werken en de opleiding is uitdagend. Na een werkdag moet Stephanie nog evaluatieformulieren invullen, huiswerk maken voor school en zichzelf voorbereiden op de volgende werkdag. Stephanie is dan ook blij dat haar kinderen al ouder zijn. Het lijkt haar lastig als zij dit had moeten uitvoeren met jongere kinderen.
Stephanie heeft tijdens haar opleiding veel geleerd, maar de overgang van het tweede naar het derde jaar was voor haar uitdagend. In het derde jaar wordt er van haar verwacht dat ze al veel kennis heeft opgedaan, en daarnaast moet ze hoog complexe ingrepen instrumenteren. Dit brengt nieuwe uitdagingen met zich mee.
Team collegiale ondersteuning
Recentelijk heeft Stephanie haar eerste reanimatie meegemaakt, waarbij ze als instrumenterende aanwezig was. Ondanks dat ze soms twijfelt aan haar eigen kunnen, bleek ze tijdens deze onverwachte situatie adequaat te kunnen handelen.
Mocht er een (heftige) situatie voorkomen waarover Stephanie wil praten, dan is er een speciaal team binnen het operatiecomplex beschikbaar waar zij in vertrouwen mee kan praten. Dit geeft haar een gevoel van steun en is, indien nodig, een uitlaatklep om haar emoties te delen.

Ook in het VU-ziekenhuis, waar veel oncologische operaties worden uitgevoerd, werd Stephanie geconfronteerd met de harde realiteit van het vak. Soms is het niet mogelijk om patiënten te genezen. De uitslag van een vriescoupe, een snelle diagnose of weefsel kwaadaardig/goedaardige cellen bevat, kan bepalend zijn voor het verdere verloop van de operatie.
Stephanie is dankbaar dat ze niet veel direct patiëntencontact heeft, behalve tijdens de checklist voorafgaand aan de operatie. Ze realiseert zich dat het emotioneel zwaar kan zijn wanneer een medisch professional intensiever contact heeft met ernstig zieke patiënten.
Klaar voor de volgende fase
Stephanie voelt zich gesteund door haar collega’s, ook in lastige situaties. Ze ervaart het alsof het hele team blijdschap deelt en viert wanneer een kritieke operatie succesvol verloopt. Stephanie gaat steeds meer diensten draaien. Ze kijkt ernaar uit. “Ik merk dat ik voldoende kennis en kunde heb opgebouwd om ook deze nieuwe stap met vertrouwen te kunnen zetten.”
Deel dit interview:
Lees ook de andere interviews!