Nadat ik was aangenomen voor de opleiding tot operatieassistent, begon ik aan een vier maanden durende Beroeps Voorbereidende Periode (BVP). In mijn klas zat een bont gezelschap aan startende professionals. Sommigen kwamen net van de HAVO, anderen hadden al een hele carrière achter de rug. Het was rond de tijd van de bankencrisis. In de groep zaten hierdoor onder andere een hypotheekadviseur en een makelaar. Je hebt dus niet per se een zorgachtergrond nodig om toegelaten te worden tot de opleiding voor operatieassistent.
Mede daarom bestaat de BVP. In vier maanden tijd krijg je les over anatomie, fysiologie, ziekteleer, praktische vaardigheden, rekenen, natuurkunde, chemie, en meer. Alles om ervoor te zorgen dat je op de eerste werkdag op de OK al enige kennis van zaken hebt. In de BVP worden veel onderwerpen basaal uitgelegd, die later tijdens de opleiding verdiepend worden aangeboden. Zo ook de les ziekteleer met als onderwerp vaatlijden. Na ongeveer anderhalve maand BVP kregen wij hierover les van dokter Hans, voor intimi beter bekend als “Woepieflappie”’.
Vaatlijden
Tijdens de les vertelde dokter Hans van alles over veneus (ader) en arterieel (slagader) vaatlijden. Voor mij, zonder medische achtergrond, was dit veelal nieuwe informatie. De verschillende aandoeningen en de bijbehorende klachten van patiënten werden besproken. Op een gegeven moment kwamen we bij het onderwerp vaatverwijding, in medische terminologie aneurysma. Roken, hoog cholesterol, en genetische aanleg zijn factoren die van invloed zijn op het ontwikkelen van een verwijding van je bloedvat.
Op dat moment werd ik gebeld. Mijn telefoon zat in mijn broekzak en stond op trillen. Het was mijn zus. Aangezien ik in de les zat, drukte ik haar oproep weg. Ik zou haar later wel terugbellen.
Dokter Hans ging ondertussen verder over hetzelfde onderwerp. De bekendste vaatverwijding zit in de buikslagader. Een vaatverwijding in de buikslagader is niet direct problematisch. Bij gezonde personen is de slagader tussen de 3 en 3,5 cm groot. Bij een lichte verwijding tot 5 cm wordt er meestal geen operatieve actie ondernomen.
Aneurysma Aorta Abdominalis (Acuta)
Mijn telefoon ging nog een keer af, wederom mijn zus. Ik zag op de klok dat het bijna pauze was. Mijn zus belt mij niet vaak, dus ik vermoedde dat er iets aan de hand was. Ik besloot haar over een paar minuten terug te bellen.
Dokter Hans vertelde verder. Hij bouwt de spanning duidelijk op in zijn bewoording en in zijn toon. Als de verwijding groter wordt dan 5 cm of de snelheid van de verwijding flink toeneemt in korte tijd, komen patiënten in aanmerking voor een geplande operatie (AAA). Het risico bestaat namelijk dat als de verwijding te groot wordt, de buikslagader “ruptureert” ofwel scheurt.
Op exact het moment dat dokter Hans het woord “ruptureert” uitsprak, kreeg ik een bericht van mijn vader: “Opa is vannacht geopereerd aan een gescheurde buikslagader. Hij heeft de operatie overleefd, maar het gaat erg slecht met hem. Ik hou je op de hoogte.”
Wow! Deze timing is bizar. Daar moet ik even van bijkomen. Zonder iets te zeggen liep ik het lokaal uit.
Intensive Care
Dit is nog niet het einde van het verhaal. Mijn opa werd nog een paar keer geopereerd en lag langere tijd op de Intensive Care. Regelmatig bezocht ik hem. Overdag leerde ik van alles over medische apparatuur en ziektebeelden, en ‘s avonds zag ik dit regelmatig in de praktijk op de IC.
Op school stelde ik soms vragen aan dokter Hans. “Mijn opa had gisteravond een erg wisselende temperatuur. Het ene moment was zijn temperatuur 36,8 graden en even later was zijn temperatuur een paar graden hoger. Sterker nog, iets later was zijn temperatuur weer flink gedaald. Kunt u dat verklaren?” Dokter Hans geeft aan dat mensen met een bloedvergiftiging (sepsis) inderdaad drastisch kunnen veranderen qua lichaamstemperatuur.
Mijn opa knapte in de daaropvolgende weken langzaam op. Aan het einde van mijn BVP werd hij overgeplaatst naar een revalidatiecentrum. Voor mij was het ook tijd om van plek te wisselen. Na vier maanden in de schoolbanken mocht ik nu naar de plek waar het allemaal gebeurt: de operatiekamer.
Eerste werkdag op de operatiekamer
Op mijn allereerste dag na de BVP was ik ingepland op een operatieprogramma met vaatoperaties. Op het programma stond onder andere een geplande operatie aan de buikslagader. De operatie die mijn opa in een acute setting had ondergaan, zou ik nu live zien in een geplande setting. Op zo’n eerste dag krijg je ontzettend veel indrukken, dus wat er tijdens de operatie precies werd uitgevoerd, was voor mij nog abracadabra. Wat wel duidelijk was: de operatie is lastig. Zowel bij de anesthesie als bij de chirurgie werd met man en macht gewerkt, maar de stolling van deze patiënt was niet onder controle te krijgen. Alles wat mogelijk was, werd gedaan.
Aan het einde van mijn werkdag was er nog geen zicht op het einde van deze operatie. De instrumenterende wilde niet afgelost worden. De omloop gaf aan dat het voor ons voldoende was geweest voor vandaag. Wij gingen naar huis terwijl collega’s onze omlooptaken overnamen.
De volgende dag hoorde ik dat de patiënt een uur na mijn vertrek was overleden op de operatiekamer. De eerstvolgende keer dat ik mijn opa zag heb ik hem een extra dikke knuffel gegeven!
Deel dit artikel:
Lees ook de andere interviews!
