Niet alle operatieassistenten werken in vast dienstverband bij een ziekenhuis of privékliniek. Sommige operatieassistenten kiezen ervoor om als detacheerder of ZZP’er te werken. In deze rol worden ze ingehuurd door ziekenhuizen die (tijdelijk) een tekort hebben aan vaste operatieassistenten.
Pantea werkt als detacheerder. In de vijftien jaar dat zij in dienst is bij een detacheringsbureau, is zij door ongeveer twaalf verschillende ziekenhuizen ingehuurd als operatieassistent. Ze wordt voornamelijk ingezet voor opdrachten met een langere looptijd.
De langste periode heeft Pantea gewerkt in het Bravis Ziekenhuis. In totaal heeft zij hier zes jaar gewerkt. Pantea werkte daar met zoveel plezier dat ze de reistijd van 1,5 uur enkele reis graag ervoor over had. Momenteel werkt zij in het Amphia ziekenhuis.
Van PA naar CSA
Pantea komt oorspronkelijk uit Iran. In Iran werkte zij, na haar opleiding, in een ziekenhuis. De functie die zij daar uitvoerde is vergelijkbaar met die van een Physician Assistant (PA) in Nederland. In Iran had Pantea onder andere de bevoegdheid om zelfstandig laagcomplexe operaties uit te voeren.
Nadat Pantea in Nederland aankwam duurde het vijf jaar voordat zij, op 9 november 1999, een verblijfsvergunning kreeg. Direct solliciteerde zij bij verschillende ziekenhuizen in de omgeving naar een baan in de zorg. Het Antonius Ziekenhuis in Nieuwegein bood Pantea een baan aan. Voor Pantea maakte het niet uit welke werkzaamheden ze moest verrichtten, zolang ze maar in het ziekenhuis kon werken. Ze wilde beslist geen uitkering ontvangen maar zelfstandig haar geld verdienen. Pantea begon haar carrière in Nederland op de Centrale Sterilisatie Afdeling (CSA).

Uitdagingen in Nederland
Gedurende anderhalf jaar werd geprobeerd om Pantea’s Iraanse diploma’s te laten erkennen als gelijkwaardig aan de Nederlandse opleiding tot operatieassistent. Dit bleek niet mogelijk. Haar zorgdiploma’s uit Iran werden in Nederland niet erkend.
Na vijf jaar te hebben gewerkt op de Centrale Sterilisatie Afdeling (CSA), besloot Pantea de Nederlandse opleiding tot operatieassistent te volgen. Ondanks haar uitgebreide ervaring en eerdere opleiding kreeg ze geen vrijstellingen. Hoewel ze vond dat de opleiding weinig verschilde van die in Iran, merkte ze dat er veel was veranderd in de jaren dat ze niet op de operatiekamer had gewerkt. De medische technologie ontwikkelt zich heel snel. Daarnaast waren ingrepen zoals een totale heup-, of knieprotheses destijds nog niet gangbaar in Iran.
Passie voor het werk
Pantea houdt van haar werk als operatieassistent en omschrijft het als een rol waarin je de rechterhand van de chirurg bent. Het werk gaat regelmatig over leven of dood en daarin moet je snel en soms zelfstandig beslissingen kunnen nemen. Ze geniet van de spanning wanneer ze midden in de nacht gebeld wordt voor een spoedoperatie, zoals een aneurysma of een keizersnede. “Het geeft me een soort kick,” zegt ze. “Desinfectiemiddel erop gooien en gaan.”
Pantea zoekt ook buiten haar werk diezelfde spanning en sensatie op; ze rijdt bijvoorbeeld graag op de motor.

Een onmisbare rol
Pantea weet hoe belangrijk het is om stevig in je schoenen te staan als operatieassistent. Het werk vereist zelfvertrouwen, anticipatie en de moed om soms de leiding te nemen. Onzekerheid is geen optie op de OK. Pantea vertelt dat chirurgen tijdens operaties niet altijd even sociaal wenselijk reageren. Daar moet je tegen kunnen. Het gaat uiteindelijk om het beste resultaat voor de patiënt. Achteraf kan eventueel nog over de ergernis of frustratie gepraat worden.
Pantea ziet zichzelf als zeer doelgericht. Tijdens een operatie focust ze niet meer op de patiënt als individu, maar op de ingreep zelf en het einddoel. Voor haar maakt het niet uit wie de patiënt is; zodra de afdeklakens zijn geplaatst, richt ze zich volledig op één ding: een succesvolle ingreep.
Pantea’s grootste talent is haar fotografisch geheugen. Zo herinnerde ze zich jaren later nog precies welke instrumenten een orthopedisch chirurg gebruikte en andere details van zijn werkwijze, wat de arts verbaasde. Dit, in combinatie met haar vermogen om zich gemakkelijk aan te passen, maakt haar een waardevolle kracht op de operatiekamer.
De uitdaging van samenwerken
Als operatieassistent ben je een belangrijk onderdeel van het team, maar de eindverantwoordelijkheid ligt altijd bij de medisch specialist. Vaak wordt er gevraagd naar de kennis en expertise van de operatieassistent. Pantea geeft soms ook ongevraagd advies. Uiteindelijk is het aan de medisch specialist om te bepalen of dat advies wordt opgevolgd, aangezien hij of zij eindverantwoordelijk is.
Pantea weet ook wanneer ze haar eigen beperkingen moet aangeven. Tijdens een operatie met robotchirurgie in een nieuw ziekenhuis werd van haar verwacht dat ze een stapler (een apparaat om weefsel door te nemen of aan elkaar te verbinden) zou afvuren. Pantea had hier geen ervaring mee. Ze was enkel gewend in andere ziekenhuizen om de stapler gebruiksklaar aan te geven. Ze gaf dit direct aan. De chirurg was begripvol en leerde haar de techniek.
Accountmanager OK
Sinds enige tijd combineert Pantea haar werk als operatieassistent met de functie van accountmanager OK bij het detacheringsbureau. Deze functie is speciaal voor Pantea gecreëerd. Ze werkt tegenwoordig drie dagen per week als operatieassistent en twee dagen als accountmanager.
Veel recruiters bij detacheringsbureaus’s hebben geen zorgachtergrond. Dankzij haar ervaring op de operatiekamer kan Pantea bijvoorbeeld beter inschatten of een nieuwe sollicitant geschikt is. “Je zult verstelt staan hoeveel mensen solliciteren zonder de juiste zorgachtergrond of met heel beperkte ervaring” zegt Pantea.
Ze ondersteunt ook bij het samenstellen van mobiele OK-teams. Deze teams van operatieassistenten (en de rest van het operatieteam) worden ingehuurd door een ziekenhuis of privékliniek. Voor een operatieassistent met veel ervaring bij de oogchirurgie is het vrijwel onmogelijk om in een team te participeren voor orthopedische chirurgie. Voor een operatieassistent met veel ervaring in de plastische chirurgie is het lastig om op een operatieprogramma voor overgewichtschirurgie te werken.

Pantea haar ervaring als operatieassistent geeft haar het inzicht om de juiste mensen op de juiste plek te zetten, wat essentieel is voor de hoge kwaliteit van de teams.
De functie van accountmanager biedt afwisseling van haar werk op de operatiekamer. Desondanks denkt Pantea er niet aan haar werk als operatieassistent op te geven.
“Ik hou echt van mijn werk, ik werk met hart en ziel. Voor mij is het geen straf om te werken.”
Deel dit interview:
Lees ook de andere interviews!